Unã leghendã to doi gionj livendz grabuvenj contra amirafljia otomanexcã:
1
Încălcaţ pi cal’i alghi gioñiľi pisti gioñi săntoș ca poñ,
călărea Constandinulu și Marculu cu aradha nănti di soţ
s-sculea fumuñiľi di călcăñiľi a loru însus ca neaguriľi
scăntei l’i u sălghiea petcăli di cielniţ pisti cheatruľi.
2
După călărea măndări, amubrigrei cu tămbărli pănă di padi,
alanţiľi gioñ mintimeñi arămăñ gărvăñoţ cu mari aneami,
iu sunt aţeal’i ehţri alăvdoși, alavdoși ţi nu s-asparu di năși,
suntu fricușiţi, lăftăriţ di-tu iatagăñăl’i di aștiloru capedăñi.
3
Ehţri îľi u avea avdzăt multu ori nispusulu gioneticu,
a capedañiloru Constandinulu și Marculu fără soţi,
ma că s-fiţea stog și amindoiľi di ma aleapţi șpuriţi,
nu îľi ampitea dot, că pisti armile eľi baga sufliţil’i a loru.
4
Ehţri viniţ cu alăvdeari și cu greu di la estulu Anadol,
pri gioñl’i gărvăñoţiľi cu anami nu putură s-îľi acaţ dot
comandaţ di-tu aţeal’i capedañil’i armñ anoșţ fără soţ
ca scifterl’i alumteascu pi-tu munţil’i amviliţ di nor.
5
S-dusi hăbarea, agiumsi aco dăpariti pănă la Stambol,
că suntu doi gioñi pisti gioñi armâñ gărvăñoţ fără soţ,
nifricușiţ, ţi nu s-da, ma s-ţănu împrosţ ca poñiľi,
ca căţughiľi tiľeati a pădurlui cădea lăftăriţ șpuroñiľi.
6
Atumţea sultanulu învireatu, arușunatu, ma multu s-orbi,
ca ciurtitu s-sculă diunăoară a pașalariloru îľi u căftată:
“Căftaţ căt s-vreaţ militari, flurii și armile di cama buni,
aţei doil’i ribel’i: Constantinulu și Marculu îľi voi ligăţ!…”
7
Nu întricu multu și ma săndzoasulu a armatiľei osmanească,
pașăulu Ali s-închisi cu lăvdăciuñi s-ľi arșuneadz doil’i gioñ, spigiurindalui că vi s-ľi u chirea aneamea a loru și tu yisoñ
s-ľi hidzea tru agărșimi dip fără urmi tru ginta armănească.
8
Așiţ agiumsiră pănă la pădurea di sum a analtului Comian,
îľi u cercară avriliga a tutiľei a alăvdatiľei Greavi aișţi cătil’i ,
nu alăsară nidizvălită ţivea: dzeñi, păduri, trăpuri și căl’uri,
ta s-nu îľi u ascap niţunu di aișţi ribel’i gărvăñoţ ca azgañ.
9
Alumtiră ca aslañ gioñil’i, unu căt unu dedără sufliţiľi a lor,
și armasără dinăpoi ma goiñiľi capedañăl’i singur doľi soţ,
după ţi s-digușiri azburară ca pul’i dipi chiptea a cheatriľei,
tru aţeau honu lăftăroasu dăsfaptu di arăulu a Valamariľei.
10
Eľi dipi unăsută di jgľoati cădzură dighos, măraţl’i, limriţ,
armasără aţia pisti peldziľi a Valamariľei digușiţ, tiñisiţ,
tuţ băcătarl’i armasără îngľi eaţ ca muţ, multu chiudusiţ:
“Doamne, dumnidzale, ţi soi di gioñi cărciniţ fuscărca aișţ!…”
11
Fără gură ca mutu armasi și pașăulu, alăvdoslu commandant,
îľi u strigă a coșadziloru ș-ľi urdzi s-ľi acţea aișţ gărvăñoţ,
dedără turţl’i cu forţă anaptea s-ľi șuţ pri năș fără di alt,
ma niţiunu nu s-znucľi, ma cu tăñii și azbureară dipi chetriţ.
12.
Cănd nu putură ţi zborulu a sultanului s-ľi u bag întru loc,
capuapuș, arșuneaţ, dispiraţ, fără alavdă, fără boaţă, tiţitoș
s-turnară năpoi di iu s-închisiră săcatiţ, fără săndzi, slăbitoș,
nu s-ľi u easi dot cu forţă aișţilor gioñi cărţăniţ gărvăñoţ.
13.
Îľi s-dusi zborulu pănă a mușatușiľei, a Sultancľei criștină,
că Constandinulu și Marculu ca gioñi s-ţănură amindoiľi,
îľi s-pălăcărăsi a sultanlui perandor cu lăcrămăñ întru occji:
“Hărdzeali grăveañili că suntu pistoș a amirariľei cu yimină!”
14.
Di atumţea bănitorľi a Greviľei anoastă armasără criștiñi
pistoași cu suflitu ti tutuna cu hil’iu-su a Dumnidzăului,
întru a tutiľei lumi nu s-află ca el’i, tiñisiţ, gioñi pisti gioñi,
cai ma multu di năș suntu îmbiteaţ cu hărăsima a goineticului!?
De: Ligor Thano
