-Poemă-
1.
Eu astădz am vănit ca tituna la tini Greava a mea
şi ma stău pisti Puntea a Guriľei ninga mproastă,
şi pri tăţita cu dor ma acuitescu anama mari a tea,
şi cu fănărusira di poetu ma ľi căntu cu boaţă analtă
2.
a muşteaţiloru a teali ţi ľi disfaţi ahănd thimati
adăreati dit proţiľi anoşţ cu măñili a loru di mastri
şi ľi u ngărvăsiră pulitia a loru ningă e Egnatiľei cali,
armasăndalui ca muşata “lilici” cărscută pisti cheatri!
3.
ţi a tutiľei Armăneami ľi da cunuşteari, anami
şi ndreaptu s-ľi u spunu cu suflitu a bărlui năi,
ta năş s-ľi u ľiuceascu thimata di atumţea di nău,
ş-cţea í nivădzutu, ascumtu pit a chirolui negrăi
4.
eu vi s-ľi u spunu cu suflitu calea pi iu vă s-ntriţeţ
nintribată dit furtuni agri ţi s-vomu cu multu agrimi
pisti aistu loclu anoastru yirtusitu di Dumnidzău
dhoară ti noi gărveñiľi s-puripseamu cu doru a tău….
5.
Di cum escu znucľeatu pisti aistu semnu vlecľiu,
nănti ñ-inu n minti ca yii că cum ahiurhi aua bana:
“Pitu a bubunadzloru, ascăpirsţilotu ţi cu aspra aurla,
ncăt eu jgľotindalui diadun cu fumeiľii niştiut iu…
6.
Aşiţ ncălcaţ pisti mulări adărati cu sazmăli di lăni,
nichiundrit iuvea noapti-dzuuă niaflat vărnă bunu locu,
iu s-ngărvăseam casăli cu cheatri alghi pilixiţ cu doru,
şi cu speranţa că vi s-sigurama puripsira ti n măni…
7.
Dapoia munduindalui mi dipunai himea la nchisiri,
a mbănariľei a proţiloru a grăvăñoţloru a mei
şi di la gura a stăproţloru ñ-au lăsat ndau adeti
ţi noi ľi u aveam ţănut cu vulipsiri a besiľei…
8.
Din ahănda a chiroului ni amăntăm unu dipi alantu
aua neamsea dit munţ cu căpiľi pănă pri n ţeru,
eu cărscui niştiut că di iu viñu, ţi escu í ţi vă s-hiu,
ascăpiraţľi ca nipărtiţ aroşiţ disica murglu a norloru,
9.
ncăt priimneam pit pădurli di dzădimi şi fădzimi,
sum ľeaţăli a nopţloru ni cilistiseam cu telimă,
s-ngărfăseam căľiuri, căsli, dăştelăli, moarăli, şări
şi aisti punţi cămărusiti semñi a culturľei pulitipsită,
10.
Ma ş-cţea avărliga earem nvărtit dit buñiľi arbinăş,
ţi aveam loată şi dată agiutari tituna cu năş,
pănă lilicira a căsăbăiloru s-rănă, s-arsără, ascrumati,
dit derbederľii zhiloş nă arăspăndiră cu agrimi.
11.
Singur noi ľi u ştimă călărira asproasă ti nbănari
soia anoastră cu rădăţiñ ahăndoasi şi vărtoasi armăneasţi,
ţi nu nă fu ahănd lişoară di ahiurhira a bănariľei,
străbitută dit ahănda a chirolui di aspra a furtunľei…
12.
Di atumţea cu dureami, dăspărami piu nu ñă alăgai,
ori cu arăşchireari şi multu ori pri ciciorľi a ñei sălbiţ,
agiunu di măncara a măcarľei hiptu n mari oarfăniţ,
singuroasu, amaroasu, fără caliyinşiri căt putui aurai:
13.
“Voi munţ anoşţ multu analţ cu chipturi păn pri ţeru,
ñ-spuneaţ că ţi fui, ţi ieascu şi tru yinitoru ţi vă s-hiu,
cătroară, că nu ma ñ-s-aravdi, fără forţă cadu mpadi,
lăsăndalui soia a mea fără fildăñ năi, fără giunami!…
14.
Spuneaţñi ţi s-fac, căt iu s-neg, ta s-scap di colasi laiu,
ţi ma mi hidzi ntreaglu ntru dzămi nispusi di lăvăşiñ
şi mi strag pit eli ca yiermu ascumt pit dărmi di chiñ,
tu soni a baniľei ningrăpatu, agărşitu, tăţitu ca mutu!
15.
Spuneaţñi, cătroară, ma ñ-s-soneaşti energhia a mea,
ma arămănu teasu, zălăpsitu, mpadi, fără caliyinşiri,
ca oarbu ma mi ciapescu di căt iu mi duc cicioarăli,
mi păscăneascu iuţido niaflată iuvea ndreaptea!…
16.
Eu vi sprigiur cu besă, spuneaţñi di căt iu s-mi nchiseacu,
nu mi lăseaţ pri a-dauľia că di dureari voi s-scapu
şi alăgăndalui pitu vulodzi şi pădură di pădură cu nădii,
pănă s-aflamu muşeatlu loc ţi fănuriseam tu nyisări,
17.
iu s-seamneam nifricuşit soia s-s-crească n hărăi
şi ti aţea ampăturai s-agiungeam cu familia protlu
sculăndalui anearga căsurăli, căľiuri cu abărăi,
pănă ľi u ngărvăsimu neamsea n munţ căsăbălu
18.
a Greaviľei ţi ali armăneami ľi dedi ahănd anami,
ca Muscopula aţea mari arăspundea iuţido ştieari,
tru aţeau chirou laiu ţi visuri anoastri ieare ocupati
di Amiraľia Otomanească ca miletu fără ndrepturi.
19.
Aşiţ ñ-chirui multu chirou hiptu ntru aisti pătipsăñ,
păn inima ñ-acţă s-s-stărbati cu cama forţă sum siñ,
şi di cum eaream tesu mi sculai di nău pri cicioari,
mi nchisii di căt iu spăream s-ľu afleam năpoi cali-inşiri,
20.
ma nu pot s-ľi u spun că nu li aflu ndreaptăli zboari,
dit aţeli ngusiri uruti ñ-puripsii pit căľiuri nicălcati,
călcăndalui pisti nţăpoasi cheatrici a caliľei ca schiñ,
şi ţi trapşu, laiľiu, priiminăndalui a pădurloru di chiñ!
21.
Ma eu cu tut aisti apăţări nispusi imneai fără şuţai.
dit lăhtăra a bărbănadzloru şi a ascăpiraţloru,
ca nipărtiţ aroşiţ şi furtuna disica şi stărbita ţerlu,
ncăt eu treamburăndalui imneam păn ñ-aflai:
22.
Loculu inyiseat di cai şti căt chirou aua n munţiľi analti,
ţi ľi u mpărţea pri trei treili văli ţi curea fără dănăseari,
ningă eli ngărvăsim cu albăli cheatri casăli muşeaţ,
amvăliti cu murgăli ploaci şi pisti năsi punţ di harţ.
23.
Ş-cţea la noi nu s-hipsi idea averiľei a statlui măveti,
aistă măncari ľi u agiumsămă cu fraţiľi arbineşi,
şi ti năheam putum s-aveam sculii pi limba romaneşti
şi cu nchisira a Alumtiľei a Doiľiea s-ncľisră năpoi.
24.
După ea cădzumă tu ahănda a agărşimiľei şi tăţimiľei,
statlu comunistu nu ľi cănăscu a armăñloru a Arbinişiľei
ndrepturăli a sculilui ţi avumă nănti di a Doa Alumti
pănă tru vănirira a democraţiľei di ľi u nvăţămu năpoi!…
Semnu: S-nchisi Tirana la 25.05.2008
şi bitisi Tirana, la 28.03.2015
di: Ligor Thano
